maandag 8 maart 2010

Kostbaar verleden

Maandag 1 maart j.l. viel mijn oog op een deel van het DVHN dat achteloos op één van de vier zittingen van een vis-à-vis zitje in de trein was achtergelaten. Ik stopte hem in mijn binnenzak en begon mijn rit naar Leer in Duitsland, hier zou ik ongeveer een half uur de tijd hebben om even achterover te leunen met een krantje en een kopje koffie uit de thermosfles.
Nadat alle reizigers de trein hadden verlaten en ik na een tweetal minuten rangeren op het rangeerspoor 106 in Leer was aangekomen ging ik datgene doen wat ik mijzelf al had beloofd.
Direct al een interessant artikel op pagina 1. "Boek over geschiedenis van C.P.N. in Groningen".
Ik heb al geruime tijd een map thuis met papieren C.P.N.-spulletjes en heb daarvan ook al eens iets op deze weblog gezet. Deze map heb ik toevertrouwd gekregen van mijn schoonmoeder en dochter van verzetsman Arie Emens. (Enkele tekeningen en ontwerpen van zijn hand heb ik hier al eens geplaatst).
Ik lees het artikel en blader direct door naar pagina 3 waar het grote artikel staat.
Hierin is te lezen dat historicus Ruud Weijdeveld samen met Herre van Dokkumburg een boek wil schrijven over de geschiedenis van de Groninger C.P.N.  Ter illustratie staat een exemplaar afgebeeld van "Noorderlicht".
Mijn nieuwsgierigheid is gewekt en besluit 's nachts, als ik thuis een lege huiskamer aantref omdat iedereen ligt te slapen, de map eens op tafel te leggen om te kijken of die afgebeelde editie er ook tussen zit. En warempel...gevonden. Nou dan zullen ze de rest ook wel hebben.
Na het lezen van de oproep waarin Weijdeveld mensen vraagt om (illustratie)materiaal van en over de C.P.N. met hem te delen besluit ik dat ik niet zomaar aan kan nemen dat 'ze de rest ook al wel kennen'.
Ik besluit 6 maart 's avonds een lijstje voor Dhr. Weijdeveld te maken van alle documenten die in de map zitten en stuur hem 's nachts deze mail:

Geachte heer Weijdeveld,

Enkele jaren geleden kreeg mijn schoonmoeder een map overhandigd van een
oude kennis met de woorden "Dit heb ik nog voor je, het is van je vader
geweest en ik vind dat jij dit moet hebben". Haar vader, de opa van mijn
echtgenote, was Arie Emens. Arie komt ook even voorbij in uw boek Rode Hulp.
Dit is de inhoud van de map:


"Jeugd"
10 maart 1945
24    ,,      ,,
14 april     ,,
"De Vrije Katheder"
4e jaargang Nr 16, geen datum bekend
"Werkend Nederland" propaganda-orgaan van de eenheidsvakbeweging
Nr 1. 7 april 1944
Nr 3 geen datum
2x Manifest van vlak na de bevrijding 1945
"De Nieuwsbron"
4 november 1944
2 december    ,,
9       ,,          ,,
23     ,,          ,,
30     ,,          ,,
6 januari     1945
13     ,,          ,,
20     ,,          ,,
"Noorderlicht"
Nr 2 geen datum
Nr 3 nieuwjaars manifest 1941
Nr 4 januari 1941
"De Waarheid"
No 1! 23 november 1940
12 april 1944
16 mei     ,,
26 juni     ,,
17 juli      ,,
31  ,,       ,,
7 augustus   ,,
21   ,,          ,,
13 september   ,,
5 oktober  ,,
11   ,,        ,,
5 december  ,,
2  januari 1945
23   ,,         ,,
31   ,,         ,,
7  februari   ,,
24   ,,         ,,
6   maart     ,,
13   ,,         ,,
20   ,,         ,,
28 november  ,,
28   ,,            ,, (Groninger editie?)

Ik heb het van haar gekregen omdat ik dit best wel interessant vind en zij
hecht er geen waarde aan. "Doe er iets verstandigs mee maar zorg dat het
niet weg raakt".
Gezien uw plannen beschreven in het DVHN van maandag 1 maart 2010 lijkt het
mij een logische stap u te informeren over deze map. Mocht u belangstelling
hebben om deze documenten te gebruiken, dan kunnen we altijd iets afspreken.

Met vriendelijke groet,
Jaap



Ik ging ervan uit de volgende morgen een berichtje in mijn mailbox aan te treffen met een bedankje voor de moeite en laat maar zitten want dit zoeken we niet.
Maar van die verwachting kwam dus niets terecht. Ik was 's morgens direct wakker toen ik zijn antwoord las. Oh, wat had ik graag zijn gezicht gezien toen hij mijn mail las. Volgens mij moet hij op mijn mail gehoopt hebben. Zie (deel van) antwoord:

hartelijk dank voor uw  mail. Inderdaad zou ik graag met u willen afspreken.
U bent in het bezit van een kostbare verzameling. Zelfs het Groninger
Oorlogs- en Verzetsarchief bezit geen enkel exemplaar van de illegale
Waarheid. In het verleden heb ik met de grootmoeder van uw echtgenote
gesproken (de echtgenote van Arie Emens). Ze heeft me toen een en ander
verteld over Arie, informatie waarvan we dankbaar gebruik hebben gemaakt.
Ook heeft ze me de verzameling documenten laten zien, zoals die hieronder
door u wordt vermeld. Deze verzameling was toen nog in haar bezit.

Ik heb indertijd het materiaal geleend om er een copie  van te maken. Deze
copieën zijn echter gemaakt met de kwaliteit van de toenmalige
copieermachines en absoluut niet geschikt voor publicatie in onze
eerstvolgende uitgave, over de illegale CPN in Groningen. Heel graag zou ik
alsnog van de hele verzameling een goede copie maken, zodat we daarvan in
onze publicatie wel gebruik kunnen maken.

Overigens, de weduwe van Arie had indertijd ook nog andere dingen uit de
oorlog, waaronder de stempels waarmee hij persoonsbewijzen vervalste. Is u
daar ook nog iets van bekend?

Hopend op uw positieve reactie, met vriendelijke groet,

Ruud Weijdeveld

Het ziet er naar uit dat we op zoek moeten naar stempels. (En een brandvrije kluis)

2 opmerkingen:

  1. Of je deponeert je spullen bij die stichting Groninger Oorlogs- en Verzetsmateriaal waar Ruud het over heeft:
    http://www.ovmg.nl/
    Daar wordt het in een optimaal klimaat opgeborgen en kan je het altijd nog raadplegen.
    Ze zitten bij de Groninger Archieven in, het zijn geschikte lui en met de website over het Scholtenshuis hebben ze al twee vette geschiedenisprijzen gewonnen, het afgelopen jaar.
    Ik heb er zelf net een kristalontvangertje van joodse onderduikers heengebracht.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik denk dat het daar al eerder had horen te liggen en overweeg het alsnog te doen.
    Ik heb Ruud in een mail gevraagd hoe het kan dat hij de map al eerder had gezien bij Arie zijn echtgenote, terwijl mijn schoonmoeder (dochter van Arie) de map had ontvangen uit handen van ene van Zanten of van Santen. Volgens de lezing van de dochter was van Santen van mening dat zij deze map moest hebben omdat Arie zoveel voor hem had betekend.
    Ruud antwoorde met een kleine toelichting:

    "Joop van Zanten was lid van de verzetsgroep, die in de laatste jaren van de
    oorlog De Waarheid uitgaf. Hij werd als wethouder van de CPN (1969-1973) na
    de oorlog ook het bekendste lid van de groep. Andere leiders waren in de
    oorlog omgekomen of na de oorlog uit Groningen vertrokken. Het lijkt mij dan
    ook erg waarschijnlijk, dat Arie's weduwe de map aan Joop van Zanten heeft
    gegeven. Waar echter zijn eigen archief naar het Groninger Oorlogs- en
    Verzetsarchief is gegaan, is deze map klaarblijkelijk door hem weer
    teruggegeven aan de familie Emens. Dat is opmerkelijk. Joop van Zanten is
    echter eveneens al geruime tijd overleden. De volledige toedracht zal dus
    wel niet meer te achterhalen zijn".

    BeantwoordenVerwijderen