Groningen, 19 mei 1944

Innig geliefde Arie,                       Vrijdagavond 9 uur, 19 mei 1944

Je brief van 30 april 10 mei ontvangen. Ik stond de post al op te wachten. Wat verlang je toch naar zo'n brief. Daarom ook heb ik veel aan je gedacht dat je die ene brief moest missen voor die kaart. Maar nu heb je mijn laatste brief natuurlijk al.
Onze trouwdag (vandaag voor een week) is rustig verlopen. Wel hadden de kinderen nog bloemen voor moeder gekocht en kwam tanta Dien ook nog met bloemen maar verder niemand. Ook heb ik die dag mijn moeder niet vergeten, het was immers haar sterfdag. Waar blijft die tijd, 7 jaar is moeder nu van ons weg en het is nog altijd of ze er nog is. Alle kinderen zijn aan haar graf geweest en hebben haar bloemen gebracht. Bloemen, daar hield ze zo van.
Verder lieve jongen ben ik onze trouwdag begonnen met een lekker pak voor jou klaar te maken en naar de post te brengen. Ik had een zandtaart laten bakken en daar heb jij de helft van gekregen. De kinderen vonden het heerlijk en wat zal papa smullen zegt Alida.
Was het laaste pakje naar de zin? Toen ik daar mee bezig was kwam net de heer Landman. Hij heeft meteen gezien wat er zoal in zat. Hij zei: "Wat zal uw man u daar dankbaar voor zijn". Ik zeg het spreekt vanzelf dat ik al mijn best doe om elke week een goed pakket te sturen. Landman is een fijne vent Arie. Ik ben ook altijd voor je pakjes bezig jongen. Het is immers het enige wat ik voor je kan doen.
Dus Arie jij hebt zo'n hoop dat het 6 maanden duurt. O, God jongen, ik wou dat het zo was, maar laten we er niet te vast op rekenen anders wordt het misschien zo'n teleurstelling. Hopen doe ik elke dag dat je thuiskomt. Zo had ik er op gerekend dat je drie maanden zou wegblijven en toen is het voor mij zo'n teleurstelling geweest. Dat kan ik je nu wel vertellen. Ik durf er nu niet weer zo op te rekenen. Wat zouden we gelukkig zijn hè? Weer bij elkaar te mogen wezen. Van werken de eerste weken daar komt niets van hoor. We gaan elkaar eerst een beetje verwennen.
Zeg Arie, Frima was er vanmiddag en je moet de groeten hebben. Morgen gaat Jo Sprietsma trouwen, ze komen in Amsterdam te wonen. Ik heb een paar bloemen besteld, ik ga er niet heen, daar heb ik geen zin in.
Arie kun je wel een busje melk gebruiken, dan stuur ik die hoor. Ik heb nog twee. Hoe gebruik je die Fosco? Vindt je pannekoek nog altijd lekker? Nu lieverd wees maar blij dat je vrouwtje je elke week weer wat kan sturen. Die heeft je immers nog nooit teleurgesteld? Het leven brengt anders vele teleurstellingen en wanneer men er gevoelig voor is dan moet men het eerst weer verwerken.
Hadden de 'kameraden' je dan niet wat kunnen lenen of waren ze bang dat ze het niet terugkregen? Enfin jongen wij zullen nu weer voor je zorgen hoor en met welk een liefde ik dat doe, nu dat weet je wel Arie.
De kunstschilder Stuiver is ook bij me geweest met zijn verloofde. Hij hoorde op dat jij er niet was. Hij was vol vuur over Jan Heidens. Hij dweept met zijn werk. Jan Heidens veschijnt nog niet gauw hè? We moeten er maar gauw eens heen met z'n tweetjes hè en halen een schilderij op.
u lieve jongen ik moet weer ophouden. Vele hartelijke groeten en vele kussen van je innig liefhebbende vrouw Cor.
Ik ben weer wat jonger geworden, ik heb permanent gekregen.
u dag lieve jongen.

Lieve vader, daar ben ik weer. Op school is 't eindexamen in volle gang. Bette Alma is ook bezig. 't Leek mij tamelijk gemakkelijk tot nu toe. Volgende week ga ik met Johan naar Weijer om over de vakantie te spreken. Met Pinksteren zijn er schoolvoetbalwedstrijden. Nu hart. gr. en een kus v. Jonny.

Lieve papa, hoe gaat het met papa? Met mij gaat het goed. In de Pinkstervakantie ga ik een keer met moeder naar Haren. Ik heb van mijn blazer een windjack gekregen. Dat vind ik zo echt bij mijn rolschaatsen. Papa is zeker weer blij dat we weer pakjes mogen sturen hè? Vond pap die zandtaart lekker? Nu zal ik wat van mijn rapport schrijven Sch. 6, Le. 6, Ne. 5 1/2 R. 6 1/2, Handw. 6, Gedrag en Vlijt 7. Hart. groe. en een kus van Alida

Groningen, 5 mei 1944

Innig geliefde Arie,                                            Vrijdagavond 5 mei

O, jongen wat zul je naar deze brief uitkijken want mijn laatste brief heb ik terug gekregen de 2e mei. 21 April had ik die geschreven. (Dubbel) Stond er op. Dat komt zeker van die briefkaart? Dat doen we nu niet weer want anders komt de boel in de war. Dus nu weer elke 14 dagen een brief.

Erg blij was ik te vernemen dat je achter de tekentafel zit. Dat is ook goed voor je benen. Fijn dat we ook weer pakjes mogen sturen. Vanmorgen heb ik nog eentje weggestuurd met stamppot koolrapen. Hoe vond je de cake? Die had Lena gebakken. Die was voedzaam hoor.
Het pakje van Dien ontvangen? Wat zul je gesmuld hebben van het eerste pakje na zovele weken?
Schrijf je of alles naar 't zin is? Zo'n lekker pakje shag krijg je niet elke week hè?
Gisteravond heeft Alida haar uitvoering gehad in de Harmonie, tjokvol. Het was erg mooi. Dien is met mij meegeweest. Alida vond het jammer dat papa er niet bij was. Ja, zo gaat het bij alles wat er gebeurd, is het nu altijd "was papa er maar bij".
Volgende week zijn we dan 20 jaar getrouwd. Ik wil je bij deze dan toch feliciteren Arie en de innige wens uitspreken dat we gauw weer bij elkaar zullen zijn. Het verlangen is soms zo groot Arie. Maar we zullen ons er wel doorslaan.
Ik ben met de schoonmaak begonnen. Boven ben ik klaar en dat is al heel wat. Volgende week de kamer. Een mens moet maar flink aan het werk. Dat is het beste medicijn tegen verdriet.
Alida kan al aardig rolschaatsen. Ze ziet er goed uit. Ze is veel buiten. Jonnie eet ook weer flink. Bij Johan thuis is alles goed hoor.
Je vraagt of ik nog wel eens mopper. Jawel hoor, dat is wel eens nodig.
Deze week hebben we 2 verjaardagen gehad. Oom Folkert en kleine Lena. Nu komt het eerst Jan de 13e juni. Wanneer ben jij er tog weer bij. Ik wou dat ik dat maar wist. Dat maakt me soms verdrietig dat ik dat niet weet.
Nog een busje Fosco had ik nog en die heb ik je gestuurd. Hoe kun je dat gebruiken, met warm of koud water? Je kan het desnoods op je brood smeren maar drinken van maken is beter. Hoeft geen suiker of niets bij.
Hulzebosch ligt al 2 weken in het ziekenhuis. Zenuwen en ouderdom. Je moet de groeten van de familie hebben.
Zeg Arie, de  'IJssalon' is groter geworden. De ingang is nu aan de andere kant. Voor ons een hele verbetering.
Nu lieveling ik kom weer aan het einde. Ontvang de groeten van Vegter, Bas, Boersma en de anderen allemaal. Verder van de familie en buren en ontvang vooral de hartelijke groeten en vele kussen van je liefhebbende vrouw Corrie.
Je laatste brief heb ik 25 april ontvangen. Daag.

Lieve vader. Hoe gaat 't ermee? Met mij alles wel. Gisteren met hoofdpijn op bed gelegen als gevolg van voetballen in de regen. Ik doe mee met de schoolvoetbalwedstrijden. Daar krijg ik 2 zaterdagmiddagen vrij voor, 20 en 27 mei. Hoe 't afloopt schrijf ik wel. De groeten en een kus van Jonny.

Lieve papa. Hoe gaat het papa? Met mij gaat het goed. We hebben gisteren uitvoering gehad. Het was wel mooi. Mijnheer Kuipers en mijnheer Westen hebben allebei een krans gekregen. En een pul met bloemen. De groeten en een dikke kus van Alida E. Daaag lieve paps.

Vught, 30 april 1944

Innig geliefde Corrie,

Je brief van 7 april heb ik 17 april ontvangen. Mooi op tijd dus. Totaal heb ik nu 6 brieven ontvangen. Je 7e vewacht ik elke dag.
Mijn verjaardag is stil voorbij gegaan. Enkele intieme bekenden hebben mij gefeliciteerd. Voor het gebruikelijke drie keer 'hoera' en het 'lang zal hij leven' was ik niet in de stemming. Daarom heb ik het voor het blok verzwegen.
Enige hoop had ik met Hitler's verjaardag te worden ontslagen. Vandaag zit ik hier 4 maanden. Ik denk wel dat dit een half jaar wordt, temeer nu Groningen nu in een uitzonderingspositie is gekomen.
Houdt moed vrouwtje. Laat van Nes -of een ander- eens over mij informeren bij het Scholtenshuis. Laat hem meneer Vögler eens vragen.
Maak je beslist niet ongerust. Als men zich nauwgezet houdt aan de regels van het kamp is het hier best vol te houden. Voor diegenen die nooit geleerd hebben voor zichzelf te zorgen is dit natuurlijk moeilijker. Door het harde en armoedige leven wat ons gezin voor jaren terug heeft gehad ben ik er wel aan gewend.
Je pakjes heb ik woensdag en vandaag ontvangen. Hartelijk dank! In die 8 weken heb ik maar 1 schepje suiker ontvangen. En dat van 'kameraden' die, trots de 'Pakketsperre', behoorlijk voorzien waren. Dat was hard en heeft mij meer getroffen dan het pakketverbod. Gelukkig ben ik weer aangewezen op de hulp van jou en de anderen.
Dank aan allen die jou en de kinderen door deze tijd heen helpen.
Wat de pakketten en brieven betreft houdt je aan de regels. Zendt mij wel (1x per week) een grotere doos, daar de kleine doos te weinig bergruimte heeft. Briefjes van opoe en opa moeten via jou worden afgezonden. De kinderen mogen wat langere briefjes schrijven. Een ansichtkaart met jullie afbeelding wordt wel doorgelaten. Die wil ik natekenen in mijn vrije tijd.
Hoewel ik naar mijn werk verlang, zou ik graag, weer thuis zijnde, 2 á 3 weken vrij willen zijn. Overweeg of ik met jou een week naar Amsterdam zal gaan of dat opa en opoe dan bij ons komen.
Laat mijn bruin pak maar vast veranderen bij Brenninkmeijer. Mouwen 2 cm. korter en om het middel wat nauwer.
Nu mama, in gedachten omhelst en de groeten van je innig liefhebbende Arie.
Lieve kinderen, maar heel kort hoor. Zeg Jonnie wij hebben hier zondags 's middags voetballen. Fijne wedstrijden hoor. En Alida, jij doet zeker je best op school hè en helpt moeder flink mee. De pannekoeken waren lekker hoor. Jonnie zendt mij een oud mondorgeltje.
Veel groeten en kussen van papa, dag!

Groningen, 21 april 1944

Innig geliefde man, vrijdagavond 9 uur 21 april.

11 April heb ik je laatste brief ontvangen.
Mijn felicitatie zul je wel al hebben hè? Ook de kaart van moeder? Dus jongen morgen is het jouw verjaardag, 48 jaar. Wat al een oude man of niet soms?
Ik wil morgen geen visite ontvangen, ik heb er geen idee in. Ik heb alleen gezegd dat ze niet moesten komen.
Wat had ik gehoopt dat je voor je verjaardag nog een pakje mocht ontvangen. Helaas het is nog niet zo. Afwachten maar weer.
Zeg Arie ik ben deze week aan de schoonmaak geweest. Boven ben ik klaar. Je snapt dat ik erg moe ben. Alleen valt niet mee hoor. Je moet weten ik had een erge flinke bui (dat heb ik wel meer hè) en ben toen ineens begonnen. Het ergste was die vliering. Toen ik er boven op zat werd er natuurlijk gebeld en moest ik er weer afklauteren. Dat was anders jouw werk hè? Misschien is het wel niet zo schoon geworden maar dan doen we het volgend jaar samen maar weer beter.
Heb je het geld ontvangen. Ik zal proberen of ik er ook tabak bij kan krijgen. Scheermesjes heb ik al. Het wachten is op een eerstvolgend pakketje.
Buurman Hulsebos is nogal ziek, 't lijkt me niet zo gunstig. Dokter zegt zenuwen. Eergister is hij 68 jaar geworden. De groeten van de familie.
Arie weet je wat zo vreemd met me is? Elke morgen word ik vroeg wakker. Ongeveer zes uur, en vroeger toch nooit. Van slapen komt niets meer. Het beste is maar op te staan en aan het werk. Ga ik 's avonds naar bed dan moet ik eerst onze dochter naar achter verplaatsen want die ligt het liefst in het hele bed. Ik zeg tegen haar, je hebt meer ruimte nodig dan je vader. Ze speelt de rol van vader ook wel eens, dan geeft ze me een kus en wil ze me troosten.
Nu lieve jongen, mijn verlangen is soms heel erg maar laten we sterk zijn en ons er niet aan overgeven. Hopen we op een spoedig weerzien.


Alida, Corrie en Jonnie Emens

 Alida kan al aardig rolschaatsen en is veel buiten. Ze ziet er best uit. Jonnie eet gelukkig ook weer beter. Dat moet ook met zo'n lengte. Ik had voor hem een pakje aangevraagd. Het is echter afgewezen. 't Spijt me heel erg want hij is er nodig aan toe. Ook heb ik nog geen schoenenbon voor Alida gekregen. De te kleine schoenen wou ik ruilen maar geen succes gehad. Ik zal ze nog eens in de krant zetten.
Arie ik heb je Garberdine jas uit laten stomen. Schoon geworden hoor.
Nu Arie moet ik maar weer eindigen. Van de familie de groeten. Verder van Ras, Vegter, Boersma. Altijd de groeten van de heren Landman en v.d. Berg.
Beneden in de portiek krijgen we het weer netjes hoor. De deur komt aan de andere kant in de gang. De 'salon' wordt meteen vergroot. Het was ook een bende hoor met die ijsverkoop.
Nu lieve jongen ontvang de harteklijke groeten en vele kussen van je liefhebbende Cor.

Lieve vader. Hoe gaat het ermee? Ik heb moeder geholpen met dekens kloppen. Mooi werk. Bij Johan is het goed thuis. Op school komen de laatste proefwerken alweer voor de laatste sprint. Alida sleept mijn rolschaatsen af. In Appingedam was het fijn. In een hotel gedineerd. Nu, de groeten maar weer en een kus van Jonny.

Lieve papa. Hoe gaat het met papa. Ik feliciteer papa nog met de verjaardag. Een hele dikke kus. De zanguitvoering is uitgesteld tot 4 mei. Ik kan ook al rolschaatsen. Ik vind het erg fijn werk. Nu dag lieve papa. Vele kusjes en hartelijke groeten van Alida E. Daaag.

Vught, 16 april 1944

Innig geliefde Corrie,

Woensdag brief ontvangen van 26 maart.

Zaterdag 8 april ontving ik een brief uit Amsterdam van Opa en Opoe voor mijn verjaardag. Goed op tijd hè! De postwissel heb ik eveneens ontvangen. Wel bedankt.

De 'pakket-sperre' is nu met ingang van heden opgeheven. Dus niet eerder zoals jij en meerderen dachten. Ik hoop dat je alles weer hebt terug ontvangen. Direct na deze brief moet je een pak afzenden en dan weer vervolgens elke maandag.

Zendt toch maar stamppot of een ander krachtvoedsel als erwten en bonen. Zorg ook wat appels te krijgen. Heb je nog Fosco? En vitaminen.

Ik had zo'n flauwe hoop met mijn verjaardag op de 22e april thuis te mogen zijn. De hoop maar niet verliezen hoor. Ook ik zit wel eens in de put, maar nooit lang. Ook ik zoek staads weer de lichtzijde op.

Vanaf deze week zit ik weer achter de tekentafel bij Philips. Meer kan ik je niet vertellen. Dat is men hier niet gewoon.

Het doet mij plezier te vernemen dat de kinderen goed hun best doen op school. Is Jonnie voor jou thuis ook flink. Of mopper je nog wel eens. Ik wilde dat ik je maar weer hoorde. Het is bijna niet te geloven dat wij reeds 3 1/2 maand van elkaar zijn. 'Kop der veur' hoor lieveling. Wat zijn wij toch weer gelukkiger dan Nico die bijna zijn hele leven in een gesticht heeft doorgebracht.

Heb je een gezellige verjaardag en plezierige Paasdagen gehad?

Nu vrouwtje, ik eindig maar weer. De groeten aan allen, familie, vrienden en bekenden. Ontvang de groeten en vele kussen van je innig liefhebbende man Arie.

Lieve jongen, zendt blauw en conté in het eerstvolgende pakket. En, de voetbalwedstrijd op 2e Paasdag gewonnen. Schrijf mij eens uitvoerig. Apart is ook goed. Tesamen met Alida. Nu jongen het beste hoor, doe je best maar. Een dikke kus en een poot van papa.

Lieve Alida, jammer van je sinasappel hè. Vertel je mij nu wat moeder heeft gekregen? Je moet moeder vragen of je met haar eens een keer uit mag naar Haren. Dat is een mooi uitstapje. Later ga je weer uit met papa. Lieve schat een dikke kus van papa.

Vught, 2 april 1944

Innig geliefde vrouw,

Je brief van 12 maart heb ik 20 maart ontvangen. Jammer genoeg heb je 10 dagen gewacht. Doe dus zoals ik je 19 maart heb geschreven.
En nu Corrie, hartelijk gefeliciteerd met je 44e verjaardag. Al ontvang je deze brief ook ver na de 6e april, toch weet je dat ik die dag in gedachten bij jou en de beide kinderen ben geweest en jullie innig heb omhelsd. Gaarne was ik die dag al bij jullie geweest. Wij zullen maar rustig afwachten en hopen dat het niet te lang meer duurt.
Wat de pakjes betreft, hoop ik maar dat de 'pakketsperre' maar is opgeheven voordat je deze brief ontvangt. Zendt in het vervolg geen stamppot meer of iets dat warm gemaakt moet worden. Wel graag pannekoeken en al hetgeen je tot nu toe gestuurd hebt. Die sardientjes waren heerlijk op het brood.
Behalve één keer, was de tabak in orde, toen ik 'Consi'(.?.) en een klein beetje shag. Zou ik er eens een keer rooktabak bij kunnen krijgen? En dunne scheermesjes?
Wanneer jij de pakjes maandags afzendt, heb ik ze de volgende dag dinsdagavonds al in bezit. Vlug hè.
Geef Jonnie wat extra voor zijn rapport. En Alida natuurlijk ook. Anders krijgen ze ruzie. Hoe gaat het met hun? Passen ze goed op? En vertel mij eens hoe het met jezelf gaat.
En nu stop! De groeten aan vrienden en bekenden en de hartelijke groeten en een dikke kus van je innig geliefde man Arie.



Op 2 april (de dag waarop deze brief is geschreven)
moet Arie Emenshet bovenstaand concert hebben
bijgewoond waarvan hij dit schilderij heeft gemaakt.
Nadere informatie over deze zogenaamde 'kampconcerten'
zijn hier te vinden.

 Lieve jongen, maar kort hoor.Een ferme poot voor je goed rapport hoor. Doe goed je best en gedraag je als een flinke zoon. Wees mama en Alida tot een flinke steun. Wat je Staatshuishoudkunde betreft heb je mij zeker wel begrepen. Nu jongen het beste hoor. Hoe is het bij je vriend Johan thuis? Een flinke kus van papa.

Lieve Alida, heb je veel plezier gehad op de uitvoering? Papa kon er nog niet bij zijn hoor. Ik lust graag pannekoeken, pepermunten en kaas. En witte suiker is ook fijn voor het brood. Stuur papa een kaart voor zijn verjaardag met een prentje van jullie er op. Ook doen hoor. Vele groeten en dikke kussen van papa.
Dag schatten!